Matera, een sprookje uit duizend en één nacht

Inleiding Tijdens onze rondreis in Puglia Zuid Italië zijn we twee dagen ‘vreemd gegaan’ in de streek Basilicata, om precies te zijn: in de stad Matera. Matera is eigenlijk geen stad maar een ervaring. Dit sprookje uit duizend en één nacht is Unesco Werelderfgoed en is volgende jaar, in 2019, culturele hoofdstad van Europa. Natuurlijk is Leeuwarden prachtig, maar ik denk dat er voor Matera nét even wat meer handen op elkaar gaan. Matera is ook prima in een dagtrip vanuit waar dan ook in Puglia te bereiken, maar voor de echte ervaring moet je er gewoon een nachtje, of liever zelfs twee, gaan slapen. Zoals zoveel Italiaanse steden laat deze stad zich pas echt zien als de hordes toeristen verdwenen zijn.

De geschiedenis van Matera Matera is een van de oudste steden ter wereld. Opgravingen onthulden de voortdurende aanwezigheid van de mens vanaf de Paleolithische tijd tot aan onze dagen. En dit is voortdurend zichtbaar, alsof je door de teletijdmachine van professor Barabas (wie kent hem nog?) ineens een paar honderd jaar teruggeworpen bent. Tot in de jaren vijftig is de stad bewoond geweest en leefden men in Sassi, de grotwoningen die zo kenmerkend zijn voor Matera. Door de bittere armoede en de slechte hygiënische omstandigheden was het sterftecijfer hoog. Iedereen moest de Sassi verlaten en er ontstond een soort spookstad tot ver in de jaren tachtig. De eigenaar van ons hotel kan het zich nog herinneren, hij voetbalde destijds met zijn vrienden in de leegstaande grotkerken. Tegenwoordig is het hip om in de Sassi te wonen. Dat mag gelukkig weer, maar als tegenprestatie moet je je woning grondig renoveren. Een wandeling door Matera Om alvast een indruk te krijgen kun je beginnen met een wandeling over de ‘rug’ van Matera. We starten bij Piazza Vittorio Veneto en wandeling ‘immer gerade aus’ naar Piazza Duomo. Aan de ene kant hebben we uitzicht op de Sasso Barisano en aan de andere kant op de Sasso Caveoso. Die Sassi moeten nog even wachten. Ondertussen passeren we het ene na het andere doorkijkje. We bezoeken een aantal prachtige palazzo’s en kerken. Bij Piazza Duomo zijn we aan de buitenrand van Matera gekomen en krijgen we een geweldig uitzicht voorgeschoteld op de Gravina di Matera (de kloof). Om de oude stad Matera ligt een soort rondweg en aan deze rondweg liggen twee grotkerken die we graag willen bezoeken, het bijzondere aan deze kerken is onder andere dat ze boven op elkaar gebouwd zijn; de Chiesa Madonna della Virtu en de Chiesa San Nicola dei Greci. Via kleine weggetjes, trappen en grotten komen we in het lagere gedeelte van Matera, de Sasso Caveoso waar we een voormalige grotwoning bezoeken. Ook hebben we een ticket gekocht wat toegang geeft tot drie rotskerken verspreid over beide Sassi. Een leuke puzzeltocht om ze alle drie te vinden en nog leuker om ze met een bezoekje te vereren. Op het einde van de dag maken we nog een wandeling binnen in de Sasso Barisano waar het inmiddels lekker rustig is.

Gravina di Puglia Op de terugweg naar Bari reden wij langs Gravina di Puglia. Achteraf gezien zonde dat we zo weinig tijd hadden voor dit mooie Italiaanse plaatsje. We hebben een wandeling door de Gravina (ravijn) gemaakt en daarna nog een korte wandeling langs de highlights van deze stad. Dat zijn er best veel. Daarna hebben we overheerlijk geluncht in Tratorria Mamma Mia waar ze de traditionele Italiaanse keuken in ere houden. Vanuit dit restaurant heb je een prachtig uitzicht op de Gravina en de vele grotten aan de overzijde van de rivier.

Tips voor Matera - Voor Matera heb je minimaal een volle dag nodig. - Wij hebben heerlijk geslapen bij Casa di Ele. Een geweldig vriendelijk hotelletje op een toplocatie. Het ontbijt is typisch Italiaans en bestaat uit heel veel zoetigheden. De eigenaar weet alles van Matera en geeft na het ontbijt een korte uitleg over de stad, als je dat wilt. Tip voor het boeken van een kamer: Kijk even goed naar de verschillende type kamers. Een kamer met balkon wil zeggen dat je inderdaad balkondeuren hebt, maar het balkon zelf is ongeveer vijf bij tien centimeter. Er is maar één kamer met een groot terras, dit lijkt me de beste deal. - Plan vóór je de stad ingaat een bezoekje aan Casa Noha. Hier krijg je een indringende film van een half uur te zien waarin de geschiedenis van Matera en zijn grotwoningen verteld wordt. - Haal bij het VVV een plattegrond met alle highlights. Ook staan daar drie wandelingen op die je kunt maken. Op de achterkant van de kaart staat de hele omgeving rond Matera met heel veel wandelmogelijkheden. - Je kunt natuurlijk met een gids de stad bezoeken. Ik ben daar zelf niet zo van, als je je een beetje voorbereid lukt het prima zonder. - Drie grotkerken voor één prijs. Altijd doen. - Wil je ’s avonds de bloemetjes buiten zetten? de eigenaar van Casa di Eleni heeft goede tips