ZUID POLEN….. WAAR NATUUR EN CULTUUR PERFECT IN BALANS ZIJN!

Sabina van Cruchten-Huyskens op 17 January 2022
Na het zien van een documentaire over Auschwitz waren wij vastbesloten hier naar toe te gaan. Tegelijkertijd realiseerden we ons dat een bezoek aan dit voormalige concentratiekamp grote impact zou hebben. De stad Krakau ligt op steenworp afstand, maar alleen een stedentrip? Zeker leuk, maar wij willen graag meer van een land zien en we besloten een autorondreis te plannen. Eerst ben ik gaan lezen, want ik associeerde Polen vrijwel direct met het Oostblok. En de gedachte aan zware industrie, mijnbouw, grauwe steden en dorpen, slechte wegen en oude stinkende trabantjes gaven mij niet echt het ultieme vakantiegevoel. Al lezende werd ik nieuwsgierig en na het vergaren van allerlei informatie besloten we naar Zuid Polen te rijden. In dit gebied vind je het woeste berglandschap van het Tarta gebergte maar ook pareltjes van steden. Het leek ons dé perfecte balans tussen natuur en cultuur.

Dwars door Duitsland rijden we naar onze eerste stop, Wroclaw, in het Duits Breslau genoemd. Vrijwel direct vielen we van de ene in de andere verbazing. Was dit werkelijk Polen? Wroclaw, ook wel het "Venetië van het Oosten" genoemd, bleek een prachtige stad. Deze cultuurhoofdstad van 2016 is gebouwd op twaalf eilanden, verbonden door heel veel bruggen. De romantische straten, de gekleurde huizen en de prachtige pleinen in de historische binnenstad geven de stad allure. De sfeer is er frivool, een soort lente gevoel overheerst. Wellicht is dat de reden dat óók wij op zoek zijn gegaan naar de Tumski Brug. Ons slotje hangt nu aan deze liefdesbrug, en de sleutel? Die ligt in de Oder.

Na een prima ontbijt was het tijd de stad te verkennen en dat deden we op een zeer bijzondere manier. We moesten op zoek naar kabouters. Deze kleine mannetjes (ruim 250) staan door de hele stad. Nee, het is geen VVV wandeling voor kinderen. De route langs de kabouters vertelt de geschiedenis van de stad en brengt je naar de meest bijzondere plekken.

De volgende ochtend verlieten we Wroclaw met pijn in het hart. Wat een leuke stad, maar ons volgend doel was Krakau en ook die stad bleek een bezoek meer dan waard. We kiezen voor de route via het pelgrimsoord Czestochowa. Op de heuvel Jasna Gora vind je daar namelijk het prachtige Paulinerklooster, met in de barokke kerk één van de belangrijkste iconen van Polen, de Zwarte Madonna . Tot op de dag van vandaag bezocht door pelgrims. De stad zelf is ook weer verrassend. De straten lijken op Franse boulevards er is een prachtig park en een aantal interessante musea. Na de lunch waren het nog een kleine twee uurtjes rijden naar Krakau. Krakau is een van de meest geliefde steden van Polen en de binnenstad staat in zijn geheel op de werelderfgoedlijst van de UNESCO. We logeren in een leuk hotel aan de rand van de stad, maar op loopafstand van alle highlights. Voor het eten wandelen we rond, rustig aan en in gedachte bij de dag van morgen, want dan bezoeken we Auschwitz.

De volgende ochtend vertrekken we op tijd. Het is ongeveer 1.5 uur rijden vanuit de Krakau. Auschwitz ligt bij het stadje Oswiecim en is een verzamelnaam voor meerdere concentratie- en vernietigingskampen die de nazi’s vanaf 1940 daar lieten bouwen. Als ik bij de ingangspoort de woorden ‘Arbeit macht frei’ zie staan gaan de rillingen over mijn rug. Hoe is het mogelijk dat in de Tweede Wereldoorlog hier meer dan een miljoen mensen, veelal joden, op verschrikkelijke wijze de dood vonden, zonder dat iemand iets deed. Tijdens de rit terug is het stil in de auto, het bezoek heeft enorme indruk gemaakt. Om een beetje in dezelfde mindset te blijven brengen we in de namiddag een bezoek aan de historische Joodse wijk, Kazimierz. Lange tijd een zelfstandige stad waar overwegend Joodse mensen woonden. Nu een wijk in Krakau maar nog steeds een toevluchtsoord voor orthodoxe Joden. Tegelijkertijd is dit gedeelte van Krakau, the place to be. Hip en trendy met alternatieve galeries, eigenzinnige winkels, vintage kledingwinkels en bars variërend van hippe cocktailbars tot nonchalant-chique tentjes. Ons bezoek aan dit levendig stadsdeel is een schril contrast met de ochtend, maar wel heel welkom .

We laten het stadse leven achter ons en rijden in zuidelijke richting naar het Tatragebergte. Onze eindbestemming is de meest hoogstgelegen stad van Polen, Zakopane. De architectuur in de stad is bijzonder. De veelal houten huizen zijn in perfecte harmonie met het gebergte. In de winter een populair skigebied en in de zomer een uitgelezen wandelgebied. Maar goed dat we ook dit keer de wandelschoenen hebben ingepakt, want we moeten er weer aan geloven. Dit keer gaan we op pad naar Morskie Oko, het grootste bergmeer van het gebergte, op meer dan 1400 meter boven zeeniveau. De uitdaging ligt in het aantal kilometers, 19 km heen en terug. Omdat de wandelpaden goed begaanbaar zijn kun je goed lopen, ook als je niet over een Olympische conditie beschikt. Goed schoeisel is wel van belang. Op diverse plaatsen onderweg is alleen al het uitzicht de moeite waard om even te stoppen. Het meer wordt omgeven door bergtoppen van wel meer dan 1000 meter, het uitzicht is fenomenaal!

We zijn ongeveer een halve dag kwijt om naar de Klodzko-regio te rijden. Dit gedeelte van Polen wordt ook wel de Poolse Ardennen genoemd en de Tafelbergen in het westen zijn spectaculair om te zien. De natuur in Polen is tot nu toe overweldigend en ook in dit gebied zijn we weer onder de indruk. Hier vind je een labyrinth van doorgangen tussen de rotsen die de meest bijzondere vormen hebben. We slapen in een heerlijk Kur-hotel en de volgende dag gaan we op pad om de omgeving te verkennen. Een must is het kasteel van Ksiaz bij de plaats Walbrzych. Het aanzicht van dit kasteel is schitterend, maar het gaat vooral om hetgeen zich zestig meter onder de grond ligt. Hitler liet hier namelijk een enorm tunnelcomplex aanleggen dat moest leiden naar het grootste ondergrondse nazi-hoofdkwartier dat eveneens werd gebouwd. Een project dat God zij dank nooit is afgebouwd. Van heel andere orde is de bijzondere barokke Vredeskerk in Swidnica. Vanwege zijn zijn simpele buitenkant in combinatie met zijn prachtige interieur staat deze kerk op de werelderfgoedlijst van de UNESCO.

Eerlijk is eerlijk mijn vooroordelen over dit voormalig Oostblok land heb ik echt bij moeten stellen, want ik had geen idee dat Polen zo mooi was!